Musim Buah di Pedu

Musim buah datang lagi!!! Apabila tiba musim buah-buahan, kawasan Pedu adalah sebahagian kawasan pengeluaran buah-buahan seperti langsat, manggis dan durian. Pada musim tersebut kawasan Pedu menjadi tarikan orang luar untuk menikmati durian Pedu.

Bagi Cikgu Mat Pedu, musim buah-buahan ialah musim untuk mengeratkan silatulrahim antara rakan-rakannya. Pada musim ini, lazimnya rakan-rakan guru dan pegawai-pegawai pelajaran yang tinggal di Alor Setar akan bertanya bila nak jemput makan durian.

Lazimnya Cikgu Mat Pedu akan menjemput rakan-rakannya makan durian dalam dua situasi; makan di dusun atau makan di rumah bergantung kepada kehendak rakan-rakan. Ini kerana ada rakan-rakan yang seronok berkelah di dusun yang berhampiran Sg. Pedu yang jernih airnya (sekitar tahun 60an sebelum ada Empangan Pedu tetapi hari ini airnya tidak lagi jernih) dan ada juga rakan yang datang berkeluarga yang tidak mahu ke dusun kerana takutkan pacat dan nyamuk.

Untuk rakan-rakan yang ke dusun, Cikgu Mat akan menyuruh anak-anaknya seperti Fisol, Fauzi dan Nasir serta anak-anak saudara seperti Zainon dan Wahab mengutip buah durian yang berguguran dan diletakkan di dangau untuk dijamu. Kemudian disuruh pula anak-anak untuk memanjat pokok langsat dan manggis untuk dipetik buahnya untuk dijamu kepada rakan-rakan dari bandar. Jadi seronoklah orang bandar datang makan durian. Bagi anak-anak Cikgu Mat kerja tersebut cukup memenatkan kerana kena panjat pokok manggis dan langsat dan kemudian mengutipnya untuk dihidangkan kepada orang bandar.

Lebih teruk ialah bila rakan-rakan Cikgu Mat sekeluarga tidak mahu pergi ke dusun. Cikgu Mat Pedu akan menyuruh anak-anaknya atau anak saudara mengandar buah-buahan seperti durian, manggis dan langsat dari dusun dibawa balik ke rumah. Perjalanan sejauh 4 kilometer berjalan kaki dan menyeberangi Sg. Pedu amat memeritkan. Sesampai di rumah maka berkendurilah keluarga orang bandar manakala anak-anaknya keletihan. Bagi Cikgu Mat Pedu dia ikhlas menjamu rakan-rakan dari bandar.

Apabila anak-anak Cikgu Mat Pedu membesar ( di sekolah menengah), mereka pula mula menjemput guru-guru mereka makan durian di dusun. Anak-anaknya seperti Fauzi dan Nasir akan menjemput cikgu mereka seperti Cikgu Rahman Hussain (bekas KJ Sains Perpustakaan, IPDA) , Cikgu Tony, Cikgu Palani Vello ( bekas pensyarah IPDA ) dan lain-lain untuk berkelah di dusun bapa mereka.

Apabila Cikgu Mat Pedu berpindah ke Taman Uda, dia masih meneruskan tradisi menjemput kawan-kawan makan buah apabila musim durian tetapi kali ini disuruh anak-anak balik ke Pedu mengambil buah-buahan dan dibawa balik ke Taman Uda. Kemudian selepas solat subuh pagi Jumaat dia akan menjemput makmum dan kawan-kawan makan pulut durian dan buah-buahan. Tradisi tersebut diteruskan sehingga beliau meninggal dunia.

Walau bagaimanapun jemputan musim buah Cikgu Mat Pedu tidaklah sehebat seorang lagi orang besar Pedu iaitu Jab Pedu JP seorang usahawan kerana setiap kali musim durian beliau akan menjemput DYMM Tuanku Sultan Kedah untuk santap durian Pedu.

Hari semua kenangan tersebut nampaknya tidak berulang lagi kerana anak-anaknya sendiri terpaksa membeli buah durian....., tetapi isteri Cikgu Mat Pedu , Hjh Puteh telah menggerakan semula aktiviti berdusun di tanah di belakang SK Pedu lama. Hasilnya masih belum dapat dirasai sepenuhnya kerana pokok yang mula berbuah pada tahun lepas ialah dokong dan manggis, manakala durian masih belum berbuah. Insya Allah mungkin tahun ini anak cucu Cikgu Mat Pedu mungkin dapat merasainya.

Catatan Penulis

Anak cucu Cikgu Mat Pedu harus meneruskan tradisi yang telah dibuat oleh ayah dan datuk mereka.

Harta tak akan kekal, makna persahabatan lebih bermakna...

Al-Fatihah

Al-Fatihah.
Hari ini ( Khamis, 19 Mac 2009) , seorang sepupu Cikgu Mat Pedu, iaitu Ahmad ( isterinya Maimon) atau lebih mesra di kalangan anak-anak saudara dengan panggilan Wa Mat telah kembali ke Rahmatullah pada usia 90 tahun. Allahyarham dilahirkan pada 1918 di Pedu. Selepas bersara daripada jawatan OCS Polis, allahyarham telah balik ke Pedu dan membina rumah di Kg Jelutung, Jln Pedu.
Jenazah beliau telah selamat dikebumikan di Tanah Perkuburan Kg Surau, Mukim Pedu.
Al - Fatihah.....

Cikgu Mat Pedu : Orang Ulu

Cikgu Mat Pedu adalah anak mukim Pedu jati. Dia lahir, besar dan sebahagian besar kerjaya gurunya dihabiskan di Pedu. Jadi amat tepat dia mendapat gelaran "Pedu".
Pedu adalah nama sebuah mukim yang terletak dalam daerah Padang Terap dengan ibu daerahnya ialah Kuala Nerang. Bagi orang Kedah, Pedu dan daerah Padang Terap adalah daerah ulu dan mundur. Takrif orang ulu telah mendapat ulasan daripada Tun Dr Mahathir ( layari blog: http://chedet.co.cc/chedetblog/)
Sebagai anak Pedu dan orang ulu, masyarakat Pedu termasuk Cikgu Mat Pedu mempunyai beberapa kelainan daripada orang hilir (istilah yang merujuk kepada orang Kedah yang tinggal di sekitar bandar Alor Setar)
Kelainan yang paling ketara ialah dari segi tutur kata. Semua orang Pedu bertutur mengikut dialek Melayu Pattani, di Selatan Thai atau masyarakat Kelantan. Dialek dan loghat Pedu adalah sama dengan masyarakat Sik dan Baling yang berkemungkinan berasal dari rumpun melayu yang sama dengan masyarakat Pattani di selatan Thai. Kalau orang hilir (bandar) Kedah bertanya kemana anda hendak pergi dengan loghat Kedah iaitu " hang nak pi mana?" (yang dianggap bahasa standard Kedah), masyarakat Cikgu Mat Pedu akan menuturkan seperti berikut; "Mu nak gi ko na?". Istilah lain yang digunakan oleh masyarakat Pedu ialah seperti khelik (balik), ' a' ( air), ' wat pa' (buat apa?), mu (kamu) dan banyak lagi. Secara umumnya dialek atau loghat bahasa itu sebenarnya telah diringkaskan atau dipendekkan sebutannya.
Oleh kerana dialek yang berlainan, maka orang Pedu jika mereka keluar daripada lengkungan masyarakatnya mereka akan merasa rendah diri dan mempunyai tahap inferioriti kompleks yang tinggi. Oleh itu mereka akan kurang bertutur dengan orang luar.
Kelainan lain ialah nama gelaran kepada ibu dan bapa yang mempunyai anak. Apabila seseorang bapa mempunyai anak, maka masyarakat akan memanggilnya dengan gelaran nama anak sulung. Contohnya, Cikgu Mat Pedu mempunyai anak lelaki sulung bernama Fisol, maka selain daripada nama Cikgu Mat Pedu, dia juga dipanggil dengan nama gelaran Pak Fisol manakala isterinya dipanggil Mak Fishol. Jadi dalam masyarakat Pedu, akan ada Pak Sara dan Mak Sara (merujuk nama anak pertama mereka, Sara ), Pak Hawa dan Mak Hawa dan begitulah seterusnya. Jadi jika kita bertanya nama individu itu sendiri, mungkin masyarakat tidak akan tahu kecuali jika kita kaitkan nama anak sulung mereka.
Begitulah uniknya masyarakat Pedu dari sudut sosiologi dan antropologi yang diwarisi oleh Cikgu Mat Pedu.
Hari ini, nampaknya dialek dan loghat Pedu makin pupus, Anak-anak muda tidak lagi bertutur menggunakan loghat Pedu kerana mereka telah terdedah dengan dunia luar ( orang hilir ). Hanya generasi lama sahaja yang masih menuturkan loghat tersebut. Begitu juga dengan gelaran mengikut nama anak sulung juga semakin dilupakan. Pembangunan, telah merubah world view anak-anak Pedu. Walau bagaimanapun masyarakat Pedu patut berbangga kerana budaya menyebut istilah secara ringkas yang dipraktikkan dalam masyarakat mereka kini digunakan secara meluas dalam budaya sms.

Berpindah ke Taman Uda

Semasa masih mengajar di SK Pedu pada tahun 1970an dan telahpun membina sebuah rumah sendiri di belakang SK Pedu (bangunan lama yang masih ada hingga sekarang), Cikgu Mat Pedu masih berhasrat untuk mempunyai sebuah rumah di Alor Setar. Hasrat tersebut dilontarkan kepada rakan-rakan dan keluarga. Reaksi yang diterima daripada rakan dan keluarga ialah mengapa perlu membazir untuk membeli rumah di bandar kerana sebagai seorang guru dan anak tempatan Pedu besar kemungkinan Cikgu Mat Pedu tidak akan ditukarkan ke mana-mana sehingga pencen. Dia akan terus kekal di Pedu.
Walau bagaimanapun Cikgu Mat Pedu terus berkeras hati. Kepada isterinya diceritakan niat atau tujuan kenapa harus membeli sebuah rumah di Alor Setar. Katanya, 'Kalau kita ada rumah di Alor Setar, nanti senang anak cucu kita yang dapat belajar di Alor Setar. Mereka boleh tinggal di rumah kita dan akan memudahkan mereka belajar."
Dengan izin Allah rezeki untuk memiliki rumah di Alor Setar menjadi lebih mudah, apabila Cikgu Mat Pedu menyuarakan hasrat tersebut kepada rakannya En. Rahim seorang pegawai pertanian di Kuala Nerang yang mencadangkan agar dia membeli sebuah rumah di Jalan Day (sekarang Jln. Sultanah, A Setar) yang diusahakan oleh UDA dengan harga RM27k. Pada waktu itu harga sedemikian adalah agak tinggi.
Pada peringkat awal pembinaan projek perumahan tersebut, ramai orang menyindir mengatakan macam rumah nelayan di Kuala Kedah kerana melihat tiangnya yang berceracak di kelilingi oleh sawah bendang terutama pada musim sawah dipenuhi air.
Alhamdulillah apabila Cikgu Mat Pedu bertukar ke SK Iskandar Alor Setar, dia dapat tinggal di rumah barunya di Taman Uda pada tahun 1976. Memang benar, apabila berpindah ke Taman Uda, anak-anaknya Nasir mudah berulang alik semasa belajar tingkatan 6 di Kolej Sultan Abdul Hamid, Khir pula dapat mengayuh basikal ke SM Dato Syed Omar dan Amer pula mengikutnya ke SK Iskandar. Nampaknya niat murni Cikgu Mat Pedu untuk mendidik anak-anak sebaik mungkin dimakbulkan tuhan dengan cara mempermudahkan segala urusan memiliki rumah baru.
Niat murni Cikgu Mat Pedu untuk menjadikan rumahnya di Taman Uda sebagai tempat anak cucu tinggal untuk belajar dimakbulkan Allah kerana ramailah anak saudara dan cucu saudara datang dan tinggal di rumah itu semasa mereka belajar. Antaranya ialah Ruziah (Kak Chik), Zuraida ( Eda ), Zaini, dan Roslee (Pak Ali). Selain daripada itu, di tingkat bawah terus di sewakan kepada pelajar-pelajar yang belajar di SMK Dato Syed Omar dan SMK Sultanah Bahiyah.
Hari ini rumah di Taman Uda terus didiami oleh isteri Cikgu Mat Pedu bersama dengan anaknya Fauzi sekeluarga dan mereka masih bersedia menerima anak cucu dari Pedu untuk tinggal dan belajar di Alor Setar.